Cửa khẩu đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy giao thương và hội nhập giữa Việt Nam và Trung Quốc. Hàng hóa 2 nước được vận chuyển qua cửa khẩu bằng các phương tiện vận tải đường bộ. Các khu kinh tế cửa khẩu có những chính sách ưu đãi về thuế, đầu tư, hải quan,… tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp đầu tư, kinh doanh.
Theo Quyết định số 1199/QĐ -TTg, dự kiến đến năm 2030, tuyến biên giới Việt Nam – Trung Quốc có 26 cửa khẩu. Trong đó có 14 cửa khẩu quốc tế, 12 cửa khẩu song phương (bao gồm 20 lối thông quan/đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa thuộc các cặp cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu song phương) và 1 lối mở/cửa khẩu đặc biệt.
Giai đoạn 2021 – 2030: Mở, nâng cấp 8 cửa khẩu quốc tế, 9 cửa khẩu song phương, 17 lối thông quan/đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa thuộc các cặp cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu song phương và 1 lối mở/cửa khẩu đặc biệt.
Trung Quốc và Việt Nam có những cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu song phương, cửa khẩu phụ nào? Cùng DHD Logistics tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
1. Cửa khẩu quốc tế Việt Nam và Trung Quốc
Tại Điều 4 Nghị định 112/2014/NĐ-CP về quản lý cửa khẩu biên giới đất liền quy định: Cửa khẩu quốc tế được mở cho người, phương tiện của Việt Nam và nước ngoài xuất cảnh, nhập cảnh; hàng hóa, vật phẩm xuất khẩu, nhập khẩu.
Cửa khẩu Hữu Nghị (Lạng Sơn)
Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, tọa lạc tại thị trấn Đồng Đăng, huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn, đóng vai trò vô cùng quan trọng trong giao lưu kinh tế, văn hóa giữa Việt Nam và Trung Quốc. Cách thành phố Lạng Sơn 17 km về phía Bắc, cách Hà Nội 171 km về phía Đông Bắc.
Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Lạng Sơn) nối sang cửa khẩu Hữu Nghị Quan thuộc thành phố Phòng Thành, Quảng Tây, Trung Quốc.
Là một điểm quan trọng trong hành lang kinh tế Nam Ninh – Lạng Sơn – Hà Nội – Hải Phòng. Thúc đẩy hoạt động kết nối văn hóa, du lịch và thương mại giữa hai tỉnh Lạng Sơn và Quảng Tây (Trung Quốc). Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị là một điểm sáng trong quan hệ hợp tác giữa Trung Quốc, Việt Nam và các nước ASEAN.
Cửa khẩu Móng Cái (Quảng Ninh)
Cửa khẩu Quốc tế Móng Cái nằm ở phường Hòa Lạc, thuộc thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. Cửa khẩu Móng Cái là một trong những cửa khẩu biên giới quan trọng nhất của Việt Nam với Trung Quốc. Cửa khẩu Móng Cái thông thương với cửa khẩu quốc tế Đông Hưng, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc.
Hoạt động xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Móng Cái diễn ra sôi động với nhiều mặt hàng đa dạng như: nông sản, thực phẩm, đồ gia dụng, điện máy,… DHD Logistics có 1 kho hàng tại Đông Hưng, nhận ký gửi vận chuyển hàng Trung Việt.
Chi cục Hải quan Móng Cái cho biết, trong 9 tháng đầu năm 2023, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu qua cửa khẩu Móng Cái đạt hơn 2,8 tỷ USD, trong đó kim ngạch xuất khẩu đạt gần 1,72 tỷ USD, kim ngạch nhập khẩu đạt gần 1,1 tỷ USD (tăng 6,5% về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2022).
Cửa khẩu Quốc tế Tà Lùng (Cao Bằng)
Cửa khẩu quốc tế Tà Lùng nằm ở vùng đất tổ dân phố Tân Thịnh, thị trấn Tà Lùng, huyện Quảng Hòa, tỉnh Cao Bằng. Thông thương với cửa khẩu quốc tế Thủy Khẩu, huyện Long Châu, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc. Cửa khẩu quốc tế quan trọng của tỉnh Cao Bằng trong giao thương biên giới Việt Nam – Trung Quốc.
Cửa khẩu Quốc tế Tà Lùng là thành tố chủ chốt trong việc lập ra khu kinh tế cửa khẩu Cao Bằng. Thời gian thông quan Cửa khẩu Quốc tế Tà Lùng (Việt Nam) từ 7 – 16h, tại cửa khẩu Thủy Khẩu (Trung Quốc) từ 8 – 17h.
Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai – Hà Khẩu (Vân Nam)
Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai, tọa lạc tại phường Lào Cai, thành phố Lào Cai. Kết nối trực tiếp với Cửa khẩu Quốc tế Hà Khẩu, huyện Hà Khẩu, châu tự trị Hồng Hà, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc qua cầu Hồ Kiều bắc ngang sông Nậm Thi.
Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy giao lưu kinh tế, thương mại giữa Việt Nam – Trung Quốc – ASEAN và ngược lại, góp phần phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Lào Cai.
Kim ngạch xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Lào Cai liên tục tăng trưởng, góp phần đáng kể vào tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước. Thu hút nhiều doanh nghiệp tham gia hoạt động xuất nhập khẩu, tạo việc làm và thu nhập cho người dân địa phương.
Cửa khẩu Bản Vược (Lào Cai) – Pả Sa (Quảng Tây)
Cửa khẩu Bản Vược là cửa khẩu quốc tế nằm trên tuyến biên giới giữa xã Bản Vược, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai. Cửa khẩu này được nâng cấp lên thành cửa khẩu quốc tế vào ngày 14 tháng 10 năm 2023.
Cửa khẩu Bản Vược nằm cách thành phố Lào Cai khoảng 80 km về phía Tây Bắc. Thông thương là cửa khẩu Pả Sa thuộc hương Pả Sa, huyện Hà Khẩu, khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Trung Quốc.
Cửa khẩu Bản Vược chủ yếu xuất khẩu nông sản, đặc biệt là các loại trái cây như chuối, thanh long, dưa hấu sang thị trường Trung Quốc. Bên cạnh đó, cửa khẩu cũng nhập khẩu một số mặt hàng như phân bón, thuốc trừ sâu, máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất nông nghiệp.
Cửa khẩu Mường Khương (Lào Cai) – Kiều Đầu (Vân Nam)
Cửa khẩu Mường Khương là cửa khẩu tế đặt tại thị trấn Mường Khương và xã Tung Chung Phố, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai. Cửa khẩu Mường Khương, hay còn được gọi là cửa khẩu Tung Chung Phố đối diện với cửa khẩu Kiều Đầu. Cửa khẩu Kiều Đầu thuộc thị trấn Vân Sơn, huyện Mã Quan, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.
Cửa khẩu Mường Khương là cửa khẩu quốc gia loại II, cho phép xuất nhập khẩu hàng hóa, xuất nhập cảnh cư dân biên giới và du khách quốc tế. Hoạt động giao thương qua cửa khẩu diễn ra sôi nổi:
- Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu gồm: phốt pho vàng, gỗ ván bóc, nông sản, bánh kẹo….
- Các mặt hàng nhập khẩu chủ yếu: phân bón, than cốc, quần áo, bánh kẹo, nông sản các loại…
Ngoài ra, cửa khẩu Mường Khương còn là điểm đến du lịch hấp dẫn, thu hút du khách trong và ngoài nước bởi cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, bản sắc văn hóa độc đáo của các dân tộc thiểu số và con người thân thiện, mến khách.
Cửa khẩu quốc tế Trà Lĩnh (Việt Nam) – Long Bang (Trung Quốc)
Cửa khẩu Trà Lĩnh là cửa khẩu quốc tế nằm trên tuyến biên giới giữa tỉnh Cao Bằng và khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Trung Quốc. Cửa khẩu Trà Lĩnh được thành lập vào năm 1982, ban đầu chỉ là một cửa khẩu phụ. Sau nhiều lần nâng cấp và mở rộng, vào ngày 28 tháng 12 năm 2023, cửa khẩu Trà Lĩnh chính thức được nâng cấp lên thành cửa khẩu quốc tế.
Cửa khẩu Trà Lĩnh thuộc thị trấn Trà Lĩnh, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng, Việt Nam. Cửa khẩu Long Bang thuộc hương Long Bang, huyện Long Châu, khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Trung Quốc.
Cửa khẩu Trà Lĩnh đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy giao thương và du lịch giữa Việt Nam và Trung Quốc. Nơi đây được đánh giá là một trong những cửa khẩu quốc tế hiện đại và sầm uất khu vực biên giới Việt – Trung.
– Thời gian làm việc phía Việt Nam: Từ 7h00 đến 17h00 và thời gian làm việc phía Trung Quốc: Từ 8h00 đến 18h00.
Hoạt động giao thương qua cửa khẩu Trà Lĩnh với các mặt hàng chủ yếu như:
- Xuất khẩu: than, quặng, nông sản, lâm sản, hàng thủ công mỹ nghệ,…
- Nhập khẩu: xăng dầu, máy móc, thiết bị, hàng hóa tiêu dùng,…
Cửa khẩu Ma Lù Thàng (Lai Châu) – Kim Thủy (Vân Nam)
Cửa khẩu Ma Lù Thàng thuộc xã Ma Ly Pho, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu. Cửa khẩu Ma Lù Thàng là điểm đầu của quốc lộ 12, cách thành phố Lai Châu chừng 50 km. Cửa khẩu Kim Thủy Hà thuộc xã Na Phà, huyện Kim Bình, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.
Cửa khẩu Ma Lù Thàng được thành lập năm 2000, ban đầu chỉ là cửa khẩu phụ. Năm 2020, được nâng cấp lên thành cửa khẩu quốc tế theo đề nghị của Bộ Ngoại giao Việt Nam.
Cửa khẩu Quốc tế Thanh Thủy – Thiên Bảo (Vân Nam)
Cửa khẩu Quốc tế Thanh Thủy nằm tại xã Thanh Thủy, huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang. Nơi đây tiếp giáp với cửa khẩu Thiên Bảo thuộc huyện Ma Lật Pha, châu Văn Sơn, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.
Tháng 2/2014 cặp cửa khẩu Thanh Thủy – Thiên Bảo được nâng cấp lên Cửa khẩu quốc tế. Cửa khẩu Quốc tế Thanh Thủy là cửa khẩu quốc tế duy nhất tại tỉnh Hà Giang. Kim ngạch xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Thanh Thủy liên tục tăng trong những năm qua, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Hà Giang.
2. Cửa khẩu song phương, cửa khẩu phụ Việt Nam và Trung Quốc
Theo khoản 2 Điều 1 Nghị định 34/2023/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 31/07/2023 quy định:
- Cửa khẩu chính (cửa khẩu song phương) được mở cho người, phương tiện Việt Nam và nước láng giềng xuất cảnh, nhập cảnh; hàng hóa, vật phẩm xuất khẩu, nhập khẩu;
- Cửa khẩu phụ (cửa khẩu địa phương) được mở cho người, phương tiện Việt Nam và nước láng giềng thuộc tỉnh biên giới nơi có cửa khẩu xuất cảnh, nhập cảnh; hàng hóa, vật phẩm xuất khẩu, nhập khẩu.
Danh sách các cửa khẩu chính và cửa khẩu phụ:
Cửa khẩu Chi Ma (Lạng Sơn) – Ái Điểm (Quảng Tây)
Cửa khẩu Chi Ma nằm trên địa bàn xã Yên Khoái, huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn, cách thành phố Lạng Sơn 36 km. Phía đối diện là cửa khẩu Ái Điểm (thuộc thị trấn Ái Điểm), huyện Ninh Minh, Khu tự trị dân tộc Choang, Quảng Tây (Trung Quốc).
Tuy mới được nâng cấp lên cửa khẩu quốc gia vào năm 2023, Chi Ma sở hữu tiềm năng to lớn để trở thành điểm kết nối kinh tế và văn hóa hiệu quả giữa hai quốc gia.
Vị trí này nằm trên tuyến đường bộ huyết mạch nối liền Lạng Sơn với các tỉnh, thành phố phía Nam Trung Quốc.
- Nông sản: thanh long, dưa hấu, vải thiều,…
- Khoáng sản: than, quặng đá vôi,…
- Hàng thủ công mỹ nghệ: thổ cẩm, đồ gỗ,…
Cửa khẩu Pò Peo (Cao Bằng) – Nhạc Vu (Quảng Tây)
Cửa khẩu Pò Peo nằm tại bản Nà Han, xã Ngọc Côn, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng. Cửa khẩu Pò Peo đối diện với cửa khẩu Nhạc Vu nằm tại trấn Nhạc Vu, huyện Nà Nghi, thành phố Bách Sắc, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc. Vị trí này thuận lợi cho việc giao thương bằng đường bộ giữa hai quốc gia, nằm trên tuyến hành lang kinh tế Đông Nam Á – Tây Nam Trung Quốc.
Sau nhiều lần nâng cấp và mở rộng, đến năm 2002, cửa khẩu Pò Peo chính thức được nâng hạng lên cửa khẩu quốc gia. Nơi đây sở hữu khung cảnh núi non hùng vĩ, sông suối thơ mộng, cùng với hệ sinh thái đa dạng.
Cửa khẩu A Pa Chải (Điện Biên)
Cửa khẩu A Pa Chải nằm tại bản Tá Miếu, xã Sín Thầu, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên, đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy giao thương và hợp tác giữa Việt Nam và Trung Quốc. Là cửa khẩu phụ, A Pa Chải góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho người dân địa phương tham gia vào các hoạt động trao đổi hàng hóa, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội khu vực biên giới.
A Pa Chải kết nối trực tiếp với cửa khẩu Long Phú thuộc huyện Giang Thành, thành phố Cảnh Hồng, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.
Cửa khẩu Hoành Mô (Đồng Văn) – Động Trung (Quảng Tây)
Cửa khẩu Hoành Mô – Đồng Văn nằm trên địa bàn xã Hoành Mô và Đồng Văn, huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh. Phía đối diện là cửa khẩu Động Trung thuộc thành phố Phòng Thành, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc.
Nâng cấp từ cửa khẩu phụ lên cửa khẩu chính năm 2012 theo Quyết định số 417/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Cửa khẩu Hoành Mô đã được đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng, trang thiết bị hiện đại, đáp ứng nhu cầu thông thương ngày càng tăng. Đây là điểm tựa quan trọng cho phát triển kinh tế – xã hội của huyện Bình Liêu và tỉnh Quảng Ninh.
Cửa khẩu Hoành Mô mở cửa hoạt động từ 7h sáng đến 5h chiều tất cả các ngày trong tuần.
Cửa khẩu Bắc Phong Sinh (Quảng Ninh)
Cửa khẩu Bắc Phong Sinh tại xã Quảng Đức, huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh. Cửa khẩu Bắc Phong Sinh thông thương với cửa khẩu Lý Hỏa, Quảng Tây, Trung Quốc.
Được thành lập theo Quyết định số 115/2002/QĐ-TTg ngày 13/9/2002 của Thủ tướng Chính phủ. Trải qua nhiều giai đoạn phát triển, hiện nay Cửa khẩu Bắc Phong Sinh là cửa khẩu quốc tế quan trọng, đóng vai trò thúc đẩy giao thương, du lịch giữa Việt Nam và Trung Quốc.
Cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn)
Cửa khẩu phụ Tân Thanh thuộc bản Nà Lầu, xã Tân Thanh, huyện Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn. Nằm cách thành phố Lạng Sơn khoảng 28 km về phía Bắc, Tân Thanh đóng vai trò cửa ngõ quan trọng trong giao thương biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc, đặc biệt là xuất khẩu nông sản.
Cửa khẩu Tân Thanh được thành lập năm 2006 và nhanh chóng trở thành một trong những cửa khẩu biên giới sầm uất nhất khu vực.
Cửa khẩu Pò Nhùng (Lạng Sơn)
Cửa khẩu Pò Nhùng hay còn gọi là Cửa khẩu Bảo Lâm, là cửa khẩu quốc gia tại xã Bảo Lâm, huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn. Cửa khẩu này thông thương với Cửa khẩu Dầu Ái thuộc trấn Thượng Thạch, thị Bằng Tường, tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc.
Cửa khẩu Pò Nhùng nằm cách trung tâm thành phố Lạng Sơn khoảng 40 km về phía Bắc. Cửa khẩu Pò Nhùng được thành lập vào năm 1992 và chính thức thông quan vào năm 1993. Ban đầu, cửa khẩu chỉ hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa tạm nhập – tái xuất. Sau đó, được nâng cấp thành cửa khẩu quốc gia vào năm 2002, mở rộng hoạt động sang xuất nhập khẩu hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu và quá cảnh.
Cửa khẩu Pò Nhùng là cửa khẩu quốc gia có lưu lượng hàng hóa thông qua lớn thứ hai tại tỉnh Lạng Sơn. Nơi đây chủ yếu xuất khẩu nông sản, lâm sản, khoáng sản và nhập khẩu nguyên liệu, máy móc, thiết bị, hàng tiêu dùng.
Cửa khẩu quốc gia Sóc Giang
Cửa khẩu quốc gia Sóc Giang là cửa khẩu quốc gia tại vùng đất bản Cốc Ngựu xã Sóc Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng, Việt Nam. Cửa khẩu Sóc Giang thông thương sang cửa khẩu Bình Mãng ở huyện Na Pha thành phố Bách Sắc tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc.
Cửa khẩu Sóc Giang cách thành phố Cao Bằng 42 km theo đường thẳng về hướng bắc tây bắc, và khoảng 55 km theo tỉnh lộ 203. Cửa khẩu Sóc Giang chủ yếu xuất khẩu nông sản, lâm sản, khoáng sản sang Trung Quốc và nhập khẩu nguyên liệu, máy móc, thiết bị, hàng tiêu dùng từ Trung Quốc.
Cửa khẩu quốc gia Săm Pun
Cửa khẩu quốc gia Săm Pun, còn được gọi là cửa khẩu Thượng Sơn, nằm tại xã Thượng Phùng, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang. Nơi đây tiếp giáp với cửa khẩu Điền Bồng thuộc huyện Phú Ninh, châu Văn Sơn, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.
Được thành lập vào năm 2010, Cửa khẩu Săm Pun ban đầu chỉ hoạt động như cửa khẩu phụ, chủ yếu trao đổi hàng hóa tiểu ngạch. Đến tháng 10 năm 2023, cửa khẩu Săm Pun chính thức được nâng cấp thành cửa khẩu quốc gia, đánh dấu bước phát triển quan trọng trong giao thương biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc tại khu vực phía Bắc.
Cửa khẩu quốc gia Xín Mần
Cửa khẩu Quốc gia Xín Mần nằm tại xã Xín Mần, huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang. Nơi đây tiếp giáp với cửa khẩu Đô Long thuộc huyện Mã Quan, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.
Cửa khẩu Quốc gia Xín Mần nằm ở độ cao 1.880m so với mực nước biển và được mệnh danh là “Cổng trời Tây Bắc” bởi khung cảnh hùng vĩ, quanh năm bao phủ bởi sương mù.
Cửa khẩu A Pa Chải (Điện Biên)
Cửa khẩu A Pa Chải nằm tại xã Sín Thầu, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên. Nơi đây tiếp giáp với cửa khẩu Long Phú thuộc huyện Giang Thành, thành phố Phổ Nhĩ, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc.
Hoạt động xuất nhập khẩu tại cửa khẩu A Pa Chải chủ yếu là tiểu ngạch, với các mặt hàng như nông sản, lâm sản, khoáng sản, hàng thủ công mỹ nghệ. Cửa khẩu này đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế – xã hội của huyện Mường Nhé và tỉnh Điện Biên, góp phần tăng cường giao thương biên giới Việt Nam – Trung Quốc.
